A – MỤC TIÊU GIÁO DỤC CUỐI 3 TUỔI
I – PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT
– Cân nặng và chiều cao nằm trong kênh A, cụ thể :
v Trẻ trai : Cân nặng đạt 12,9 – 20,8 kg → 16,7 ± 3,8 kg.
Chiều cao đạt 94,4 – 111,5 cm → 102,9 ± 8,5 cm.
v Trẻ gái : Cân nặng đạt 12,6 – 20,7 kg → 16,0 ± 3,4 kg.
Chiều cao đạt 93,5 – 109,6 cm →101 ± 7,1 cm.
– Đi , chạy phối hợp chân tay nhịp nhàng.
– Giữ được thăng bằng trên một chân
– Ném xa 2m bằng hai tay.
– Cầm kéo cắt
– Rửa tay, lau mặt, đánh răng, cởi quần áo có sự giúp đỡ.
– Cầm được bình rót nước vào cốc.
– Nhận biết được một số vật dụng và nơi nguy hiểm.
II – PHÁT TRIỂN NHẬN THỨC
– Thích tìm hiểu, khám phá đồ vật và hay đặt các câu hỏi : Ai đây? Cái gì đây? ….
– Nói được một vài đặc điểm nổi bật của sự vật, hiện tượng quen thuộc.
– Nhận biết được sự thay đổi rõ nét của sự vật, hiện tượng.
– Nhận biết được tay phải, tay trái của bản thân.
– Đếm được trong phạm vi 5.
– Nhận biết được sự khác nhau về kích thước của 2 đối tượng.
– Gọi đúng tên hình tròn, hình vuông, hình tam giác.
– Nhận biết một số nghề phổ biến, gần gũi.
– Biết họ và tên của bản thân, tên của người thân trong gia đình, tên trường, lớp mầm non.
III – PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ
– Nghe hiểu được lời nói trong giao tiếp đơn giản.
– Diễn đạt nhu cầu, mong muốn để người khác hiểu.
– Trả lời được một số câu hỏi của người khác.
– Kể lại chuyện dựa theo câu hỏi.
IV – PHÁT TRIỂN TÌNH CẢM XÃ HỘI
– Thích chơi cùng bạn, không tranh giành đồ chơi.
– Có biểu hiện quan tâm đến người thân.
– Cảm nhận được một số trạng thái cảm xúc của người khác và có biểu lộ phù hợp .
– Chấp nhận yêu cầu và làm theo chỉ dẫn đơn giản của người khác.
– Biết chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, xin phép.
– Biết bỏ rác đúng nơi quy định, cất dọn đồ dùng, đồ chơi.
– Cố gắng tự thực hiện các công việc được giao.
V – PHÁT TRIỂN THẨM MĨ
– Trẻ bộc lộ cảm xúc trước vẻ đẹp của các sự vật, hiện tượng xung quanh và các tác phẩm nghệ thuật gần gũi.
– Trẻ thích hát, nghe hát, nghe nhạc.
– Biết hát kết hợp với vận động đơn giản : nhún nhảy, giậm chân, vỗ tay…
– Biết sử dụng màu sắc, đường nét, hình dạng tạo ra các sản phẩm đơn giản.
– Biết giữ gìn sản phẩm.
B –THỰC HIỆN CHẾ ĐỘ SINH HOẠT
I – NGUYÊN TẮC THỰC HIỆN
Chế độ sinh hoạt là sự phân bổ hợp lí về thời gian và các họat động trong ngày ở trường mầm non nhằm đáp ứng nhu cầu về tâm lí – sinh lí của trẻ, qua đó giúp trẻ hình thành thái độ sống, nền nếp, thói quen và những kĩ năng sống tích cực.
Tùy theo điều kiện thực tế địa phương, tùy theo mùa có thể điều chỉnh thời gian biểu cho phù hợp, nhưng khi thực hiện cần đảm bảo các nguyên tắc sau :
1- Đảm bảo tính khoa học, hợp lí, vừa sức, phù hợp với nhjp sinh học của trẻ theo lứa tuổi và cá nhân trẻ.
2- Nội dung họat động một ngày cần phong phú đa dạng, gần gũi với cuộc sống thực của trẻ , đáp ứng mục tiêu phát triển của trẻ.
3- Phân phối thời gian thích hợp và có sự cân bằng giữa các hoạt động tĩnh và động, giữa hoạt động trong lớp và ngoài trời, giữa hoạt động chung cả lớp và hoạt động theo nhóm , cá nhân.
4- Đảm bảo trình tự hoạt động được lặp đi lặp lại , nhằm tạo nền nếp và hình thành những thói quen tốt ở trẻ.
5- Đảm bảo cho mọi trẻ được hoạt động tích cực và phù hợp với đặc điểm riêng của từng trẻ, tránh sự đồng loạt, gò bó, cứng nhắc.
6- Đảm bảo sự linh hoạt, mềm dẻo, nhằm đáp ứng các nhu cầu của trẻ đang trong thời kì lớn lên và phát triển, phù hợp với điều kiện từng vùng miền, địa phương.
II –THỜI GIAN BIỂU
| Thời gian | Nội dung | |
| Mùa hè | Mùa đông | |
| 6h45 – 8h00 | 7h00 – 8h30 | Đón trẻ, chơi, thể dục sáng |
| 8h00 – 8h30 | 8h30 – 9h00 | Họat động học |
| 8h30 – 9h10 | 9h00 – 9h40 | Chơi, hoạt động ở các góc |
| 9h10 – 10h00 | 9h40 – 10h20 | Chơi và hoạt động ngoài trời |
| 10h00 – 11h10 | 10h20 -11h40 | Vệ sinh, ăn trưa |
| 11h10 – 14h00 | 11h40 – 14h00 | Ngủ trưa |
| 14h00 – 14h40 | 14h00 – 14h40 | Vệ sinh, ăn phụ |
| 14h40 – 15h40 | 14h40 – 15h40 | Chơi và hoạt động theo ý thích |
| 15h40 – 17h00 | 15h40 – 17h00 | Chơi, trả trẻ |
Chú ý
– Theo điều kiện khí hậu và đặc điểm của từng vùng miền để xây dựng thời gian biểu cho phù hợp với điều kiện thực tế, có thể xê dịch thời gian đón và trả trẻ, không nhất thiết phải đúng như thời gian biểu trong chương trình. Nhưng khi đón trẻ tại thời điểm nào thì thực hịện theo hoạt động của của thời gian biểu tại thời điểm đó để tránh xáo trộn nhịp điệu sinh học của trẻ.
– Trong quá trình thực hiện thời gian biểu, tùy theo điều kiện cụ thể của ngày hôm đó hoặc thời tiết mà giáo viên có thể sắp xếp lại các hoạt động học, chơi cho thích hợp nhưng vẫn đủ thời gian cho mỗi hoạt động và đảm bảo cho trẻ, ăn, ngủ đúng giờ.
– Chế độ sinh hoạt phải được áp dụng thường xuyên, đều đặn, nếu không thực hiện đúng những yêu cầu của chế độ sinh hoạt thì sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe và việc giáo dục trẻ.
III –THỰC HIỆN CHẾ ĐỘ SINH HOẠT
1- Đón trẻ
a) Đón trẻ
Khi đón trẻ, cô phải nhẹ nhàng, dỗ dành và cho trẻ chơi đồ chơi mà trẻ thích. Đối với những cháu mới đi mẫu giáo, một vài ngày đầu cô nên gần gũi, tiếp xúc, làm quen với trẻ khi có cả cha mẹ trẻ, sau đó đón, dẫn trẻ vào lớp. Trường hợp cá biệt trẻ khó xa rời bố mẹ hãy cho trẻ mang một vật gì đó mà trẻ thích nhất ở nhà đến lớp. Đến khi trẻ đã quen với sinh hoạt của lớp, cô cho trẻ tự lấy đồ chơi theo ý thích.
Trong giờ đón trẻ, cô giáo có thể trao đổi nhanh với phụ huynh về một số điều cần thiết để tiếp tục theo dõi, chăm sóc khi trẻ ở trường.
Cô cho trẻ chơi tự do tại các góc hoặc cùng trẻ trò chuyện ( cá nhân hoặc nhóm). Nội dung trò chuyện là những điều liên quan đến chủ đề đang tiến hành, về bản thân trẻ và những sự kiện xảy ra hằng ngày xung quanh trẻ ( thời tiết, những gì trẻ hứng thú…). Khi trò chuyện, cô giáo có thể gợi mở , nêu tình huống để trẻ trả lời, giúp trẻ rèn luyện và phát triển kĩ năng ứng xử, giao tiếp.
b) Thể dục sáng
Thể dục sáng có thể cho trẻ tập trong nhà hoặc cho trẻ tập ngoài sân tùy thuộc vào điều kiện cụ thẻ của phòng lớp và thời tiết. Nên cho trẻ tập theo nhạc là tốt nhất. Nếu trường có sân rộng thì có thể bố trí cho toàn trường tập cùng một thời điểm, tạo điều kịện cho trẻ tiếp xúc với nắng, không khí trong lành.
c) Điểm danh
Cần thực hiện dưới nhiều hình thức , nhằm làm cho trẻ biết tên và quan tâm đến nhau. Có thể cô lần lượt gọi tên từng trẻ. Hoặc cô làm cho mỗi trẻ một thẻ tên – kí hiệu. Khi đến lớp trẻ tự cầm gắn lên bảng thành dãy theo tổ, theo chữ cái đầu của tên. Sau đó, trẻ đếm tên – kí hiệu, phát hiện trẻ vắng mặt hoặc cũng có thể cho trẻ trong tổ quan sát, phát hiện bạn vắng mặt.
2- Hoạt động học có chủ định
Hoạt động học của trẻ trong chế độ sinh hoạt hằng ngày được tổ chức một cách có chủ định , dưới sự định hướng và hướng dẫn trực tiếp của giáo viên. Nội dung hoạt động được tiến hành có hệ thống, theo mục đích, kế hoạch đã được hoạch định trong kế hoạch tuần phù hợp với các lĩnh vực nội dung giáo dục trong chương trình
a) Thời gian tiến hành
Trong thời gian biểu, thời gian tiến hành hoạt động học có thể kéo dài trong khoảng thời gian từ 20 – 25 phút vào các buổi sáng trong ngày, sau khi đón trẻ. Thời gian đầu năm học, hoạt động không nên kéo dài quá 20 phút.
b) Nội dung thực hiện
Nội dung học có chủ định được tiến hành với những nội dung thuộc các hoạt động phát triển vận động và giáo dục dinh dưỡng sức khỏe; khám phá khoa học về thế giới tự nhiên, xã hội gần gũi và làm quen với toán : nghe kể chuyện, đọc thơ, kể chuyện sáng tạo, làm quen với đọc, viết: hoạt động tạo hình ( vẽ, nặn, cắt, dán, xếp hình) ; âm nhạc ( hát, vận động theo nhạc, nghe hát, nhạc). Các hoạt động trên thường có nội dung phù hợp với các lĩnh vực giáo dục trong chương trình theo hướng tích hợp và gắn với chủ đề.
Giáo viên cần lựa chọn, lên kế hoạch sao cho trẻ lớp bé có 5 lần học trong tuần và thích hợp nhất là các buổi sáng. Mỗi ngày trong tuần, trẻ được học với 1 nội dung họat động trên là nội dung trọng tâm và tích hợp với 1 hoặc 2 nội dung khác mang tính chất củng cố, bổ trợ phù hợp với nội dung trọng tâm đó.
Với lớp đông trẻ và có hai giáo viên, tùy theo điều kiện, hoàn cảnh cụ thể, cô có thể tách nhỏ thành hai nhóm để dạy cùng một lúc hoặc tổ chức cho một nhóm trẻ học trong lớp, một nhóm chơi và hoạt động ở ngoài trời sau đó đổi lại.Lưu ý : Nếu có tách thành các nhóm để dạy, giáo viên cần phải đảm bảo việc tổ chức cũng như các điều kiện thực hiện, phương pháp tiến hành hoạt động ở các nhóm là tương đương.
3- Chơi, hoạt động ở các góc
Tùy theo thời điểm và các mùa ở địa phương, thời gian tổ chức cho trẻ tham gia vào các trò chơi, nhóm chơi, hoạt động ở các khu vực ( góc) hoạt động thường có thể tiến hành sau hoạt động học của trẻ hoặc sau thời điểm chơi và hoạt động ở ngoài trời.
a) Thời gian tiến hành
Thời gian tiến hành từ 30 – 40 phút.
Trong thời gian này, việc tổ chức trò chơi đóng vai, trò chơi lắp ghép xây dựng là một trong những trò chơi trung tâm. Đồng thời, cô tạo điều kiện , khuyến khích trẻ tham gia vào các nhóm chơi, hoạt động mang tính sáng tạo như vẽ, nặn, cắt dán, hát, múa, chơi ở góc tạo hình , góc âm nhạc và các hoạt động khác… Nội dung chơi được tổ chức phù hợp với độ tuổi và thường gắn với chủ đề. Thời gian tiến hành kéo dài không quá 40 phút, phụ thuộc vào hứng thú của các trẻ trong các nhóm chơi.
b) Nội dung thực hiện
Hằng ngày, cô chuẩn bị môi trường, sắp xếp các góc chơi, tổ chức, hướng dẫn, gợi mở tạo điều kiện để cho mọi trẻ được tự do lựa chọn các nhóm chơi, tham gia vào các trò chơi, hoạt động tự nguyện, theo ý thích.
Hằng ngày, khi tổ chức hướng dẫn các trò chơi, cô nên có những gợi ý, khuyến khích các trẻ được luân phiên tham gia vào các nhóm chơi và các hoạt động khác, không nên để trẻ chơi hoặc hoạt động ở một nhóm nào đó quá lâu trong một tuần.
Kết thúc thời gian chơi và hoạt động ở các góc, cô cần hướng dẫn trẻ trong các nhóm chơi, cùng cô tự cất đồ chơi, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp đúng quy định để chuẩn bị sang hoạt động khác. Với thời tiết nắng nóng, cô có thể tổ chức, tiến hành thời điểm này sau thời điểm chơi và hoạt động ngoài trời.
4- Chơi, hoạt động ngoài trời
Ở thời điểm này, giáo viên tổ chức cho trẻ chơi và tham gia vào các hoạt động ngoài phạm vi của lớp học với mục đích : Tạo điều kiện cho trẻ được tiếp xúc với không khí trong lành của thiên nhiên, rèn luyện sức khỏe, thiết lập mối quan hệ giữa trẻ với môi trường xung quanh, góp phần mở rộng vốn hiểu biết của trẻ về môi trường tự nhiên – xã hội; thỏa mãn nhu cầu chơi và hoạt động theo ý thích của trẻ.
a) Thời gian tiến hành : Thời gian tiến hành vào các buổi sáng không quá 40 phút.
b) Nội dung thực hiện : Tùy thuộc vào nội dung của chủ đề trong tuần, điều kiện của trưởng lớp, hoạt động ngoài trời có thể được tiến hành với một số nội dung, hình thức hoạt đông sau :
– Chơi tự do với các thiết bị, đồ chơi ngoài trời; làm đồ chơi và chơi với các vật liệu thiên nhiên như : cây, quả, hoa, lá, cát, sỏi, nước.
– Chơi với các trò chơi vận động dân gian mà trẻ yêu thích nhằm tăng cường khả năng vận động cơ thể như : chạy, nhảy, leo trèo, nắm bắt.
– Quan sát một số sụ thay đổi của các hiện tượng thiên nhiên, âm thanh, thời tiết, cây cối, hoa lá, hoạt động của con người, con vật.
– Tham gia vào các hoạt động chăm sóc ở góc thiên nhiên : tưới cây, lau lá, nhặt lá, chăm sóc và cho các con vật yêu thích ăn.
– Dạo chơi trong sân trường, thăm các khu vực trong trường ( thăm nhà bếp. phòng y tế , và các nhóm lớp khác…) hoặc tham quan ngoài khu vực trường như : công viên, sở thú, cánh đồng, cửa hàng, siêu thị, trường tiểu học, doanh trại bộ đội, xí nghiệp, nhà máy… thuộc cộng đồng dân cư gần truờng.
Khi thực hiện kế hoạch tuần và tổ chức tiến hành cho trẻ chơi và hoạt động ngoài trời, cô nên lưu ý :
Không nên triển khai cùng một lúc với tất cả những nội dung trên. Cô nên lựa chọn, phối hợp các nội dung phù hợp với việc triển khai chủ đề trong tuần và thích hợp với trẻ. Tùy theo tình huống, điều kiện cụ thể của trường lớp, mỗi ngày, cô nên lựa chọn và tổ chức cho trẻ thực hiện từ 2 đến 3 nội dung.
Cô có thể cho trẻ tham gia khoảng 5-7 phút trò chơi vận động, trò chơi dân gian mang tính tập thể mà trẻ thích, sau đó có thể cho trẻ chơi nhặt lá, làm đồ chơi bằng vật liệu thiên nhiên, chăm sóc cây cối, con vật yêu thích ở góc thiên nhiên. Trẻ có thể đem một số đồ chơi mà trẻ thích ở trong lớp ra để chơi như : búp bê, các khối gỗ, ô tô… hoặc có thể cho trẻ chơi theo ý thích với đồ chơi thiết bị ngoài trời, chơi với cát, nước… ngồi dưới bóng râm nghe kể chuyện, cùng hát với nhau bài hát nào đó… hoặc đi dạo, tham quan xung quanh trường.
Khi tổ chức thực hiên những nội dung trên, cô giáo cần tổ chức phối hợp hợp lí nội dụng hoạt động có tính động ( chạy, nhảy, leo, trèo ) với những nội dung mang tính chất tĩnh, như ngồi nghe kể chuyện, hát, đọc thơ, xem tranh truyện; làm đồ chơi bằng vật liệu thiên nhiên. Cô không nên tổ chức quá nhiều hoạt động, hoặc cho trẻ tham gia vào một hoạt động nào đó quá lâu khiến trẻ nhàm chán và làm trẻ mệt.
* Một số lưu ý khi tiến hành :
– Trước khi đi ra ngoài trời, cô quan tâm nhắc nhở trẻ tự phục vụ : mặc quần áo đi giày dép phù hợp với thời tiết và chỉ hướng dẫn, giúp trẻ khi cần thiết. Cô chú ý tới thể trạng của trẻ để gợi ý, khuyến khích trẻ tham gia vào những nội dung phù hợp.
– Cô nên giới thiệu và nói rõ khu vực chơi của lớp. Tập cho trẻ làm quen với hiệu lệnh, khi cần tập trung trẻ lại một chỗ hoặc chuẩn bị vào lớp.
– Trong quá trình chơi, cô luôn quan sát, bao quát trẻ với tất cả nhóm chơi trong sân trường, nhắc nhở trẻ không được chơi quá khu vực quy định của lớp…
– Khi trẻ chơi với vật liệu thiên nhiên, giáo viên cần chú ý bao quát, nhắc nhở trẻ không nên dụi tay bẩn lên mặt, mắt, nghịch bẩn quần áo của mình và của bạn. Khi cho trẻ chơi với cát, nước đặc biệt với những thiết bị ngoài trời, cô cần chú ý quan sát giải quyết những xung đột của trẻ và xử lí nhanh nhạy, kịp thời với những tình huống xảy ra trong quá trình chơi, đảm bảo an toàn cho trẻ.
– Những hôm cho trẻ đi ra xa ngoài khu vực sân trường ( đi chơi, tham quan vườn hoa , công viên, cửa hàng mua bán, lăng Bác…), cô nên chuẩn bị chu đáo, lên kế hoạch cụ thể và liên hệ từ trước.
– Những hôm thời tiết mưa, quá lạnh không thể tổ chức cho trẻ chơi và tham gia vào các hoạt động ngoài trời, cô có thể cho trẻ chơi trò chơi vận động trong lớp và chơi trò chơi học tập , quan sát hiện tượng thay đổi của thời tiết. Cô có thể tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động : đọc sách, kể chuyên, xem truyện tranh, làm sách truyện tranh… ở hiên của lớp hoặc chơi theo ý thích ở các khu vực hoạt động trong lớp. Cô nên lưu ý nhắc nhở, hướng dẫn trẻ biết cách tự mặc thêm áo hoặc cởi bớt khi thời tiết thay đổi.
– Đối với trẻ sức khỏe yếu, cô nên quan tâm khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động, trò chơi phù hợp với sức khỏe và khả năng của trẻ.
– Kết thúc hoạt động, cô nên tập trung trẻ lại hướng dẫn trẻ vào lớp tự cất giày dép đúng nơi quy định, tự rửa tay, lau mặt nghỉ ngơi một vài phút và chuẩn bị cho hoạt động tiếp theo.
– Với những hôm thời tiết nắng nóng, cô có thể tiến hành thời điểm này trước thời điểm chơi và hoạt động ở các góc.
5- Vệ sinh, ăn trưa
Giờ ăn tiến hành trong khoảng 60 phút. Cô cần sắp xếp công việc một cách hợp lí từ khâu chuẩn bị ăn cho đến khâu vệ sinh sau khi ăn, nhất là trong trường hợp chỉ có một giáo viên đứng lớp.
Hướng dẫn và tạo cho trẻ thói quen vệ sinh sạch sẽ trước khi ăn. Trường hợp lớp có hai cô thì phân công một cô giám sát trẻ lau mặt, rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và cô còn lại kết hợp với một số trẻ trực nhật bữa ăn. Trường hợp lớp có một cô thì cô vừa làm vừa bao quát chung cả lớp, nên phân công một trẻ trong lớp giám sát các trẻ khác rửa tay, lau mặt và phân công một số trẻ cùng cô trực nhật bữa ăn.
Sau khi trẻ ăn xong, cho trẻ cùng cô dọn dẹp chỗ ngồi ăn và nhắc nhở trẻ vệ sinh sạch sẽ, không cho trẻ chạy, nhảy nhiều sau khi ăn.
